اولین شستشوی نوزاد بعد از تولد یکی از چالش های مهم برای والدین می‌باشد؛ مخصوصا اگر والدین تجربه نگه داری از نوزاد تازه متولد شده را نداشته باشند. هنگام حمام کردن نوزاد باید اصول مختلفی را در نظر گرفت تا به پوست، مو و سلامت کلی نوزاد آسیبی وارد نشود در ادامه این مطلب قصد داریم تمام مراحل اصولی شستن نوزاد و بهترین زمان شستشو نوزاد تازه متولد شده را برای شما عزیزان شرح دهیم پس تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
آیا شستن نوزاد تازه متولد شده کار درستی است؟!
همانطور که می‌دانیم همه انسان ها نیاز به استحمام دارند اما برای نوزادان در بدو تولد این موضوع باید طبق اصول و قواعد خاص انجام شود. پیش از هر چیز توجه کنید نوزادان بعد از تولد تا یکسال نیاز به حمام روزانه ندارد تنها دوبار در هفته شستن نوزاد کفایت میکند پس لطفاً وسواس به خرج ندهید.
غدد تولید چربی در پوست برای حفاظت از بدن در برابر عوامل بیماری زا در انسان بالغ بسیار پرکار است طوری که حتی اگر روزانه دوبار حمام کند مشکلی پیش نمی‌آید اما این غده های چربی در نوزادان هنوز به خوبی کار نمی‌کند و به سختی و طی چند روز کار کردن می‌تواند سطح پوست نوزاد را با لایه چربی پوشش دهد حال اگر شما هر روز نوزاد را شستشو دهید به راحتی تمام پوست او را از چربی های مفید پاک می‌کنید و بدن او در برابر عوامل بیماری زا هیچ دفاعی نخواهد داشت.
برای شستشوی نوزاد تازه متولد شده حداقل تا 24 ساعت استحمام ممنوع است و بعد از گذشت حداقل یک روز از تولد نوزاد فقط با یک اسفنج مرطوب مخصوص نوزاد که لطافت بالایی داشته باشد بدن او را به آرامی تمیز کنید و تا افتادن بند ناف از غوطه ور کردن نوزاد داخل آب پرهیز کنید. همچنین برای حمام کردن نوزاد می‌توانید از لوسیون بچه یا محلول های شستشو بدون نیاز به آب استفاده کنید.
لوازم مورد نیاز برای یک حمام عالی
شستشوی نوزاد در حمام نیازمند رعایت کردن اصول مختلفی است و رعایت کردن این اصول نیازمند خرید لوازم حمام نوزاد است ؛ این لوازم هم به شما در شستشوی نوزاد کمک میکند هم سلامت او را حفظ میکند در اینجا به پر مصرف ترین و موثرترین وسایل حمام نوزاد اشاره می‌کنیم.
شامپو کودک
اولین وسیله برای استحمام همه ما لوازم شوینده مناسب است برای نوزادان نیز باید شامپوهای مناسب و با کیفیتی استفاده کرد تا سلامت پوست و موی نوزاد حفظ شود. شامپوهای نوزاد می‌تواند شامپو سر، شامپو بدن یا ترکیبی از این دو که شامپو سر و بدن نوزاد نام دارد، باشد.
توصیه ما به شما این است برای شش ماه اول شامپوها را به صورت جداگانه یعنی شامپو سر و شامپو بدن نوزاد تهیه کنید و بعد از شش ماهگی سرو بدن استفاده کنید. یک شامپو مناسب شستن نوزاد باید فاقد مواد شیمیایی، فاقد اسانس مصنوعی، ضد اشک و تامین کننده ی ویتامین های ضروری پوست و موی نوزاد باشد.
لیف نوزادی
همانطور که قبل تر به آن اشاره کردیم پوست بدن نوزاد به شدت حساس و غدد تولید کننده چربی پوست به شدت کم کار است هر چند شامپو شما درجه یک باشد تا زمانی که لیف مناسبی نداشته باشید بی فایده است. لیف نوزادی مدل های مختلفی دارد اما بهترین آن ها برای بدو تولد مدل های اسفنجی و ارگانیک پنبه ایی است و برای یکسال به بعد استفاده از لیف حوله ای مانعی ندارد.
وان نوزادی
برای رعایت کردن صحیح طرز شستن نوزاد در حمام وان جزء مهم ترین نکات خرید لوازم حمام نوزاد است. یک وان مناسب برای نوزاد باید لبه تیز و برنده نداشته باشد بهتر است از مدل های فانتزی و طرح دار باشد و سایز استاندارد داشته باشد تا حداقل ۲۴ ماه استفاده شود. وان های نوزادی بسته به نیاز شما انواع مختلفی همچون تاشو، بادی، آکاردئونی، پایه دار، جکوزی دار و ساده دارند؛ یکی از عوامل تعیین کننده قیمت وان نوزاد نیز همین تنوع آن است.
آسان شور نوزادی
همانطور که از نام این محصول پیداست باعث راحتی در حمام کردن نوزاد میشود مخصوصا برای مادر اولی ها که اولین تجربه بچه داری دارند، خرید توری آسان شور یکی از واجبات است. آسان شورها ساخته شده از پارچه هایی می باشد که هم لطافت بالایی دارد و هم سریعا خشک میشود و با چند قلاب مختلف در طرفین روی وان نوزاد شما نصب و فیکس میشود؛ همانند یک تشک روی وان نوزاد شما قرار می‌گیرد نوزاد روی آن می‌خوابد و دیگر نگرانی از بابت سُر خوردن نوزاد نخواهید داشت. آسان شورها سایزهای مختلف و ساختارهای مختلف مانند فوم دار، اسفنجی یا توری دارند.
اسباب بازی حمام نوزاد
اغلب نوزادان در حمام احساس بی قراری و ترس دارند وظیفه والدین فراهم کردن شرایط آرامش نوزاد است در ابتدا باید کاری کنید تا ترس نوزاد از حمام بریزید میسر شدن این موضوع در گرو تهیه اسباب بازی های حمام نوزاد است. این اسباب بازی ها می‌تواند باعث سرگرم شدن نوزاد، ریختن ترس او از آب و ارتباط با حمام باشد.
اسباب بازی حمام نوزاد می‌توانید یک پوپت اردک یک ماهی شناگر یا حتی کتاب حمام نوزاد باشد با داستان سرایی و خلاقیت با کمک این اسباب بازی ها فرزند خود را برای حمام کردن آماده کنید.
دماسنج وان
دما ایده آل برای شستشوی نوزاد یکی دیگر از لازمه های یک استحمام عالی می‌باشد؛ دمای محیط حمام باید بین 18 تا 22 درجه و دمای آب داخل وان باید 37 یا 38 درجه باشد. اندازه گیری دقیق دما به وسیله دماسنج وان یا تب سنج لیزری نوزادی میسر است. برخی از دماسنج های وان به صورت فانتزی و عروسکی می‌باشد که می‌تواند هنگام قرار گرفتن در آب باعث جلب توجه و سرگرمی نوزاد شود.
روغن بچه و لوسیون کودک
همانطور که اشاره کردیم پس از شستن بچه چربی های مفید سطح پوست او از بین می‌رود تا ساخت دوباره چربی پوست به صورت طبیعی چند روز زمان میبرد و تا آن زمان پوست نوزاد دچار خشکی میشود برای جلوگیری از این مشکل بهتر است بعد از هر بار حمام کردن نوزاد پوست او را با کمک روغن کودک یا لوسیون نوزادی به خوبی ماساژ دهید تا لایه چربی محافظتی روی پوست نوزاد تشکیل شود این کار بعد از هر بار شستن نوزاد باعث تامین ویتامین های پوست، ایجاد لایه حفاظتی، تامین چربی و رطوبت پوست نوزاد، جلوگیری از پوسته پوسته شدن و جلوگیری از سوختگی نواحی پوشک میشود.
حوله نوزادی
یادگیری طرز شستن نوزاد در حمام فقط 50% یک حمام ایده‌آل است 50% دیگر موضوع به اعمال بعد از حمام نوزاد بستگی دارد. خشک کردن بدن نوزاد بعد حمام جهت جلوگیری از بیمار شدن او بر اثر سرما یا ایجاد بیماری پوستی بخاطر رطوبت مسئله بسیار مهمی است؛ این کار با کمک یک حوله مناسب و استاندارد میسر میشود.
از بدو تولد تا یکسال نوزادان توسط حوله دور پیچ کلاه دار و بعد از یکسال توسط تن پوش کودک خشک میشود. حوله حمام نوزاد استاندارد باید حداقل 75 سانتی متر طول و عرض داشته باشد حتما کلاه دار و پنبه خالص باشد تا از بروز حساسیت پوستی در نوزادان جلوگیری شود.
مراحل شستن نوزاد در حمام
همانطور که اشاره کردیم حتما تا خشک شدن کامل بند ناف برای حمام کردن نوزاد صبر کنید بعد از بهبود یافتن کامل بند ناف نوزاد در اولین حمام اگر نشانه ایی از ترس، دلهره و اعتراض در فرزندتان مشاهده کردید سعی کنید همچنان از اسفنج حمام نرم برای شستشو بدن او استفاده کنید.
برای شستشوی نوزاد در حمام ابتدا وان او را حدود 10 تا 12 سانتی متر از آب گرم پر کنید توجه داشته باشید دمای آب نباید داغ باشد اگر برای تست دمای آب از دستان خود استفاده می‌کنید حرارت باید به گونه ای باشد که پوست دست را نسوزاند و اگر از دماسنج وان استفاده می‌کنید دما باید روی 37 درجه باشد.
پیش از قرار دادن نوزاد داخل وان، آب داخل وان را هم بزنید تا دما آن یک دست شود. می‌توانید هنگام شستن بچه، برای جلوگیری از نفوذ آب به گوش های نوزاد از چسب گوش یا کلاه حمام نوزادی استفاده کنید تا به هیچ وجه نفوذ آب به گوش های نوزاد باعث ایجاد قارچ و باکتری نشود.
بعد از قرار دادن نوزاد داخل وان ابتدا سر و صورت او را با کمک اسفنج و شامپو بچه ی بدون اشک شستشو دهید برای شستشو سر و صورت نوزاد به هیچ وجه از صابون بچه استفاده نکنید زیرا ترکیبات صابون در صورت ورود به چشمان نوزاد باعث سوزش چشم او میشود، همچنین استفاده از صابون بچه باعث ایجاد خشکی پوست نوزاد میشود.
در صورت نداشتن اسفنج مخصوص حمام نوزاد می‌توانید با کمک یک لیف لطیف یا دستان خالی پوست نوزاد را شستشو دهید اما اگر از دستتان برای شستن نوزاد استفاده می‌کنید برای شستشو اطراف چشم ها حتما از پنبه استفاده کنید.
بعد از شستشو سر نوزاد اینک زمان شستشو بدن فرا رسیده با کمک شامپو مخصوص بدن نوزاد یا شامپوهای ترکیبی سر و بدن نوزاد به آرامی تمام نقاط بدن نوزاد مخصوصا نواحی که دارای چین پوستی می‌باشد را شستشو دهید.
بعد از شستن کامل نوزاد یک دست خود را زیر سر و گردن او و دست دیگر را زیر باسن نوزاد قرار دهید و به آرامی او را داخل آب تمیز و گرم قرار دهید احتیاط کنید سر نوزاد نباید کاملا داخل آب فرو برود.
بعد از شستن کامل کف و مواد شوینده از بدن نوزاد کودک خود را داخل حوله ی دور پیچ کلاه دار مخصوص نوزاد بپیچید دقت کنید این حوله باید کلاه دار، حداقل 75 سانت و لطیف باشد، پنبه‌ای بودن حوله نوزادی نیز از اهمیت خاصی برخوردار است زیرا هم آبگیری بالاتری خواهد داشت و هم از بروز حساسیت پوستی نوزاد جلوگیری میکند.
بعد از خشک کردن نوزاد قبل از پوشاندن لباس بدن او را با کمک لوسیون مخصوص نوزاد یا روغن بچه کمی ماساژ دهید این کار تا باعث ایجاد یک لایه محافظتی روی پوست او میشود و ویتامین های پوست نوزاد را تا حد زیادی تأمین میکند.
شستشوی نوزاد چند بار در هفته انجام میشود؟
حالا دیگر روش شستن نوزاد در حمام را فراگرفته اید اما شستشو بیش از حد نوزاد نه تنها فایده ای ندارد بلکه باعث ایجاد مشکلات متعددی برای او میشود. طبق توصیه سازمان بهداشت جهانی از بدو تولد تا یکسالگی نوزادان حداکثر به دو یا سه بار حمام در هفته نیاز دارند و همانطور که اشاره کردیم غده های تولید چربی پوست در نوزادان تا یکسال بسیار کم کار هستند و با هر بار حمام کردن نوزاد تمام چربی مفید روی پوست او را از بین می‌برید و حمام کردن بیش از اندازه نوزاد باعث ایجاد خشکی و پوسته شدن پوست بدن نوزاد میشود.
نکات ایمنی هنگام حمام کردن نوزاد
- قبل از شروع شستن نوزاد تمام وسایل برقی موجود در حمام را خارج کنید، اگر داخل حمام خود پریز برق دارید برای حفظ سلامت خود و فرزند دلبندتان آن را کاملا کور کنید.
- نوزادان در صورت خیس شدن به شدت لغزنده می‌شوند هنگام شستشو نوزاد تمام جوانب احتیاط را رعایت کنید توصیه میشود از لوازمی چون آسان شور نوزاد یا توری وان نوزاد برای شستشو او استفاده کنید این لوازم حکم دستیار شما هنگام حمام کردن نوزاد را دارند.
- برای خود از دمپایی های مخصوص حمام استفاده کنید تا هنگام شستشو فرزند دلبندتان سُر نخورید.
- برای رعایت صحیح روش شستن نوزاد باید لوازم شستشو مناسب تهیه کنید حتما شامپو بچه های بدون اشک، ارگانیک، استاندارد و فاقد مواد شیمیایی تهیه کنید و از شستشو نوزاد با صابون مایع یا جامد دوری کنید زیرا با نفوذ به چشم های نوزاد سبب سوزش شدید و آسیب به وی میشود.
- همانطور که می‌دانید دمای بدن نوزاد نسبت به انسان بالغ پایین تر است و زودتر احساس سرما میکند، حدالامکان لباس های نوزاد را داخل حمام از تن او خارج کنید تا کمتر احساس سرما کند.
- هنگام خرید اسباب بازی حمام از اسباب بازی های مکانیکی و معمولی تر مانند کتاب حمام یا پوپت استفاده کنید استفاده از مواردی که با باتری کار می‌کنند توصیه نمی‌شود.
- به هیچ وجه نوزاد را در حمام رها نکنید زیرا خطراتی مثل سُر خوردن و خفه شدن در آب نوزاد شما را تهدید میکند حجم هوای داخل سینه های نوزاد کم است آب با عمق 2 سانتی متر، کمتر از 60 ثانیه می‌تواند باعث خفگی کودک شود.
نتیجه گیری
شما در این مطلب تمام مراحل طرز شستن نوزاد در حمام را خواندید اگر توجه کرده باشید، سلامت فرزند شما بستگی به رعایت نکات ایمنی دارد، بالا بردن ایمنی نوزاد در حمام می‌تواند با تهیه لوازم مخصوص حمام نوزاد میسر شود و تا 50% مسیر شستشو راحت نوزاد در حمام را بر دوش بکشد اما 50% دیگر فقط بستگی به شما دارد که با کمی احتیاط بعد از چند بار شستن نوزاد در حمام تمام تجربه لازم را کسب می‌کنید.
پیشنهاد میشود برای دفعات اول شستشو نوزاد از یک مادر با تجربه تر یا پرستار کودک کمک بگیرید قطعاً با تمرین و ممارست شرایط ایده‌آل را برای فرزند خود به ارمغان خواهید آورد، امیدواریم سیسمونی لند نقش کوچکی در فراگیری این مطلب برای شما مادران عزیز داشته باشد.
